Volodymyr Zelensky, forseti Úkraínu, talaði með myndböndum frá kvikmyndahátíðinni í Cannes.Í ræðu sinni líkti hann kvikmynd Charlie Chaplin „The Great Dictator“ við raunveruleika nútímastríðs.

 

 IÞað er mér heiður að tala við þig hér.

Dömur mínar og herrar, kæru vinir,

 

Mig langar að segja þér sögu og margar sögur byrja á „Ég hef sögu að segja“.En í þessu tilfelli er endirinn miklu mikilvægari en upphafið.Það verður enginn opinn endir á þessari sögu, sem mun að lokum binda enda á aldarlangt stríð.

 

Stríðið hófst með því að lest kom inn á stöðina („The Train Coming into the Station“, 1895), hetjur og illmenni fæddust og síðan urðu dramatísk átök á skjánum og síðan varð sagan á skjánum að veruleika og kvikmyndir kom inn í líf okkar og svo urðu kvikmyndir líf okkar.Þess vegna er framtíð heimsins bundin við kvikmyndaiðnaðinn.

 

Það er sagan sem ég vil segja þér í dag, um þetta stríð, um framtíð mannkyns.

 

Hrottalegustu einræðisherrar 20. aldar voru þekktir fyrir að elska kvikmyndir, en mikilvægasta arfleifð kvikmyndaiðnaðarins var hrollvekjandi heimildamyndaupptaka af fréttum og kvikmyndum sem ögruðu einræðisherrum.

 

Fyrsta kvikmyndahátíðin í Cannes var áætluð 1. september 1939. Hins vegar braust út síðari heimsstyrjöldin.Í sex ár var kvikmyndaiðnaðurinn alltaf í fremstu víglínu stríðsins, alltaf með mannkyninu;Í sex ár barðist kvikmyndaiðnaðurinn fyrir frelsi, en því miður barðist hann líka fyrir hagsmunum einræðisherra.

 

Nú þegar við lítum til baka á þessar kvikmyndir getum við séð hvernig frelsið er að sigra skref fyrir skref.Að lokum mistókst einræðisherranum tilraun sinni til að sigra hjörtu og huga.

 

Það eru mörg lykilatriði á leiðinni, en eitt það mikilvægasta er árið 1940, í þessari mynd sérðu ekki illmenni, þú sérð engan.Hann lítur alls ekki út eins og hetja, en hann er algjör hetja.

 

Sú mynd, The Great Dictator eftir Charles Chaplin, tókst ekki að tortíma hinum raunverulega einræðisherra, en hún var upphaf kvikmyndaiðnaðar sem hallaði sér ekki aftur, horfði á og hunsaði.Kvikmyndaiðnaðurinn hefur talað.Það hefur talað um að frelsið muni sigra.

 

Þetta eru orðin sem heyrðust yfir skjáinn á þeim tíma, árið 1940:

 

„Hatrið á mönnum mun hverfa, einræðisherrarnir munu deyja og valdið sem þeir hafa tekið frá fólkinu mun snúa aftur til þeirra.Sérhver maður deyr, og svo lengi sem mannkynið glatast ekki, mun frelsið ekki farast."(Hinn mikli einræðisherra, 1940)

 

 

Síðan þá hafa margar fallegar myndir verið gerðar síðan hetja Chaplin talaði.Nú virðast allir skilja: getur sigrað hjartað er fallegt, ekki ljótt;Kvikmyndaskjár, ekki skjól undir sprengju.Allir virtust sannfærðir um að ekkert framhald yrði af hryllingi allsherjarstríðs sem ógnaði álfunni.

 

Samt eru eins og áður einræðisherrar;Enn og aftur var sem fyrr háð frelsisbaráttan;Og að þessu sinni sem fyrr ætti iðnaðurinn ekki að loka augunum.

 

Þann 24. febrúar 2022 hefja Rússar allsherjar stríð gegn Úkraínu og halda áfram göngu sinni inn í Evrópu.Hvers konar stríð er þetta?Ég vil vera eins nákvæmur og hægt er: þetta er eins og margar kvikmyndalínur frá lokum síðasta stríðs.

 

Flest ykkar hafið heyrt þessar línur.Á skjánum hljóma þeir hræðilega.Því miður hafa þessar línur ræst.

 

Manstu?Manstu hvernig þessar línur hljómuðu í myndinni?

 

„Ertu að finna lyktina?Sonur, það var napalm.Ekkert annað lyktar svona.Mér líkar við napalmsgasið á hverjum morgni...“(Apocalypse Now, 1979)

 

 

 

Já, það var allt að gerast í Úkraínu um morguninn.

 

Klukkan fjögur að morgni.Fyrsta eldflaugin fór af stað, loftárásirnar hófust og dauðsföllin komust yfir landamærin til Úkraínu.Búnaður þeirra er málaður með það sama og hakakross - Z-stafnum.

 

"Þeir vilja allir vera nasistar en Hitler."(Píanóleikarinn, 2002)

 

 

 

Nýjar fjöldagrafir fylltar af pyntuðu og myrtu fólki finnast nú í hverri viku bæði á rússnesku og fyrrverandi yfirráðasvæði.Rússneska innrásin hefur drepið 229 börn.

 

„Þeir vita bara hvernig á að drepa!Drepa!Drepa!Þeir gróðursettu lík um alla Evrópu...“ (Róm, The Open City, 1945)

 

Þið sáuð allir hvað Rússar gerðu í Bucha.Þið hafið öll séð Mariupol, þið hafið öll séð Azov stálverkin þið hafið öll séð leikhúsin eyðilögð af rússneskum sprengjum.Þetta leikhús, sem sagt, var mjög svipað því sem þú ert með núna.Almennir borgarar komust í skjól fyrir skotárásum inni í leikhúsinu, þar sem orðið „börn“ var málað með stórum, áberandi stöfum á malbikið við hlið leikhússins.Við megum ekki gleyma þessu leikhúsi, því helvíti myndi ekki gera það.

 

„Stríð er ekki helvíti.Stríð er stríð, helvíti er helvíti.Stríð er miklu verra en það."(Army Field Hospital, 1972)

 

 

 

Meira en 2.000 rússneskar eldflaugar hafa skotið á Úkraínu og eytt tugum borga og steikjandi þorpum.

 

Meira en hálfri milljón Úkraínumanna var rænt og flutt til Rússlands og tugir þúsunda þeirra voru í haldi í rússneskum fangabúðum.Þessar fangabúðir voru að fyrirmynd nasista.

 

Enginn veit hversu margir þessara fanga komust lífs af en allir vita hver ber ábyrgðina.

 

"Heldurðu að sápa geti skolað burt SYNDIR þínar?"“(Jobsbók 9:30)

 

Ég held ekki.

 

Nú hefur hræðilegasta stríð síðan síðari heimsstyrjöld verið háð í Evrópu.Allt vegna þess að maður sat hátt í Moskvu.Aðrir voru að deyja á hverjum degi, og nú jafnvel þegar einhver hrópaði „Hættu!The Cut!"Þetta fólk mun ekki rísa upp aftur.

 

Svo hvað heyrum við úr myndinni?Mun kvikmyndaiðnaðurinn þegja eða mun hann tala?

 

Mun kvikmyndaiðnaðurinn standa með hendur í skauti þegar einræðisherrar koma aftur fram, þegar baráttan fyrir frelsi hefst enn og aftur, þegar aftur hvílir byrði á einingu okkar?

 

Eyðilegging borganna okkar er ekki sýndarmynd.Margir Úkraínumenn í dag eru orðnir Guidos, sem eiga í erfiðleikum með að útskýra fyrir börnum sínum hvers vegna þau eru að fela sig í kjöllurum (Life is Beautiful, 1997).Margir Úkraínumenn eru orðnir Aldo.Lt. Wren: Nú höfum við skotgrafir um allt land okkar (Inglourious Basterds, 2009)

 

 

 

Auðvitað höldum við áfram að berjast.Við höfum ekkert val en að berjast fyrir frelsi.Og ég er nokkuð viss um að í þetta skiptið munu einræðisherrar mistakast aftur.

 

En allur skjár hins frjálsa heims ætti að hljóma eins og hann gerði árið 1940. Við þurfum nýjan Chaplin.Við þurfum að sanna enn og aftur að kvikmyndaiðnaðurinn er ekki þögull.

 

Mundu hvernig það hljómaði:

 

„Græðgin eitrar sál mannsins, hindrar heiminn hatri og knýr okkur í átt að eymd og blóðsúthellingum.Við höfum vaxið hraðar og hraðar, en við höfum lokað okkur inni: vélar hafa gert okkur ríkari, en hungraðri;Þekking gerir okkur svartsýn og efins;Vitsmunir gera okkur hjartalaus.Við hugsum of mikið og finnum of lítið.Við þurfum meira á mannkyninu að halda en vélum, hógværð meira en gáfur... Við þá sem heyra í mér segi ég: Örvæntið ekki.Hatur manna mun hverfa, einræðisherrarnir munu deyja.

 

Við verðum að vinna þetta stríð.Við þurfum á kvikmyndaiðnaðinum að halda til að ljúka þessu stríði og við þurfum alla rödd til að syngja fyrir frelsi.

 

Og eins og alltaf þarf kvikmyndaiðnaðurinn að vera fyrstur til að tala!

 

Þakka ykkur öllum, lengi lifi Úkraína.


Birtingartími: 20. maí 2022